Από το Υπουργείο καλοσύνης ξεκινούν κάθε μέρα πέντε γατούλες για να προσφέρουν βοήθεια σε όποιον τη χρειάζεται. Μια μέρα όμως εμφανίζεται ο Κακοπόντικας. Δεν του αρέσει η χαρά. Του φέρνει ναυτία η ευτυχία. Μισεί την αγάπη. Θέλει να καταλάβει και να καταστρέψει το Υπουργείο Καλοσύνης. Ο αγώνας του καλού με το κακό αρχίζει. Μεγάλη περιπέτεια! Ποιο στο τέλος θα νικήσει;
Η Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής, της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, του Παιδαγωγικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει μετεκπαιδευτεί στο Μαράσλειο Διδασκαλείο. Εργάστηκε για πολλά χρόνια στη δημόσια εκπαίδευση, είναι ενεργό μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και έχει εκδώσει πολλά βιβλία για παιδιά κάθε ηλικίας, καθώς και μελέτες λαογραφικού περιεχομένου. Έχει ενταχθεί στο Μητρώο Επιμορφωτών του Προγράμματος «Καινοτόμες Δράσεις Ενίσχυσης της Φιλαναγνωσίας των Μαθητών» και έχει αναλάβει επιμορφωτικό έργο σε ημερίδες επιμόρφωσης εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Με αφορμή τα βιβλία της επισκέπτεται νηπιαγωγεία, σχολεία και βιβλιοθήκες, ενημερώνει με ομιλίες της γονείς σχετικά με το «Πώς θα μπορούσαν τα παιδιά να αγαπήσουν το λογοτεχνικό βιβλίο» και πραγματοποιεί βιωματικές συναντήσεις με ομάδες νηπιαγωγών και δασκάλων για την ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών, όπως η Ενσυναίσθηση.
1. Όταν ήσασταν μικρή σας διάβαζαν παραμύθια;
Ποιο είναι το πρώτο παραμύθι που θυμάστε;
Όταν εγώ ήμουν μικρή δεν υπήρχαν παραμύθια με τη μορφή που ξέρουμε σήμερα. Μόνο μεταφρασμένη λογοτεχνία κυκλοφορούσε τότε –και σε ογκώδη μάλιστα βιβλία. Διάβαζα λοιπόν, και μου άρεσαν πολύ, τα «Χωρίς οικογένεια», «Με οικογένεια», «Οι τρεις σωματοφύλακες», «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων» και δε θυμάμαι πόσα άλλα. Είχα όμως μια Μικρασιάτισσα γιαγιά που δε μου στέρησε τη μαγεία του λαϊκού παραμυθιού.
2. Ποια είναι η λέξη ή φράση που λέτε πιο συχνά;
«Θα περάσει κι αυτό».
3. Τι σας κάνει να μην κοιμάστε το βράδυ;
Μετά από πολλές ώρες δουλειάς, η κούραση συνήθως με καταβάλλει. Ωστόσο υπάρχουν φορές που τον ύπνο μου διακόπτουν οι ήρωες του βιβλίου που γράφω εκείνες τις μέρες, διεκδικώντας να αλλάξω τα λόγια που ήδη έχω βάλει στο στόμα τους ή υπαγορεύοντάς μου τη δράση τους για τη συνέχεια.
4. Ποια φράση θα θέλατε να έχουν υπογραμμίσει ή αποτυπώσει, όλα τα παιδιά στο βιβλίο σας;
Καμία. Μου αρκεί αν η ιστορία που θα διαβάσει το παιδί σταθεί αιτία να σκεφτεί κάτι που δεν του είχε περάσει ποτέ πριν από το μυαλό.
5. Διαδίκτυο και κονσόλες παιχνιδιών κατακτούν χώρο στη ζωή των παιδιών, με αφηγήσεις που έχουν σχέση με την ταχύτητα, τον περιορισμένο αριθμό ζωών, τον ανταγωνισμό. Ενας στο τέλος θα νικήσει. Πόσο τοξικό είναι αυτό;
Η τεχνολογία έχει μπει στη ζωή όλων και δεν είναι εφικτό πλέον να την εξοβελίσουμε. Ωστόσο οι παράμετροι που αναφέρατε εισάγουν το παιδί πρόωρα στον «άγριο» κόσμο των ενηλίκων, του στερούν την παιδικότητα, δηλητηριάζουν τη χαρά της ζώσας ζωής. Και είναι πραγματικά λυπηρό να βλέπει κανείς γονείς με παιδιά σε εστιατόρια ή όπου αλλού, προσκολλημένους άπαντες σε μια οθόνη, να μην απολαμβάνουν την παρέα, τη συντροφικότητα, τη συζήτηση.
6. Ποια είναι η αγωνία σας όταν ολοκληρώνετε μια ιστορία και πριν αρχίσετε την επόμενη;
Όχι αγωνία, επιθυμία θα έλεγα πως έχω∙ να μπορέσουν οι αναγνώστες να μπουν στη θέση των ηρώων, να καταλάβουν γιατί έδρασαν όπως έδρασαν και να τους αγαπήσουν, όπως τους αγάπησα κι εγώ όταν έγραφα γι’ αυτούς.
7. Ποια εσωτερική επιταγή καλύπτετε μέσα από τα παραμύθια, που δεν τη βρήκατε σε κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος για να υπηρετήσετε;
Το «πίσω από τις γραμμές», το κάτι δηλαδή που έχω να πω μέσω της γραφής μου, μπορεί να ανιχνευτεί και σε άλλα λογοτεχνικά είδη. Κανένας δεν μπορεί να οικειοποιηθεί τις πανανθρώπινες αξίες του σεβασμού της κάθε ζωής, της αποδοχής, της αγάπης για τον συνάνθρωπο με ό,τι συνεπάγεται. Από αυτές διαποτίζονται πολλά μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, ποιήματα κ.λπ. Εγώ επέλεξα να αποδώσω και να μοιραστώ αυτά που νιώθω και σκέφτομαι με κοινό μικρών ηλικιών, επειδή, ως δασκάλα για πολλά χρόνια, μπορώ να πω πως γνωρίζω την παιδική ψυχολογία και είμαι εξοικειωμένη με τους προβληματισμούς, τα θέλω και τις ανάγκες τους. Εδώ ωστόσο θα πρέπει να αναφέρω πως δε γράφω μόνο για παιδιά, αλλά και για ενήλικες. «Η σύγκρια», που κυκλοφόρησε πριν από δύο χρόνια, είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα.
8. Ο Ρώσος θεωρητικός Βλαντιμίρ Προπ έχει καταγράψει τις 31 λειτουργίες των παραμυθιών. Μία από αυτές είναι και ο μαγικός βοηθός που λαμβάνει ο ήρωας. Θεωρείτε ότι τα μαγικά μέσα είναι απαραίτητα για την εξέλιξη της ιστορίας;
Βοηθούν σίγουρα στην εξέλιξη, διαφέρει όμως ως προς την ένταση και την ποιότητα αυτό που κάθε φορά χαρακτηρίζουμε «μαγικό». Για μένα ένα μαγικό μέσον θα μπορούσε να είναι και η εσωτερική φωνή του ήρωα που θα έβαζε σε δοκιμασία τα πρέπει της καθεστηκυίας τάξης και τα θέλω του, θα τον έφερνε προ διλημμάτων και θα αμφιταλαντευόταν ως προς το ποια απόφαση είναι σωστό να πάρει.
9. Οι συγγραφείς των παραμυθιών, πώς πρέπει να αντιμετωπίζουν τα παιδιά;
Με ειλικρίνεια και σοβαρότητα. Με απόλυτο σεβασμό επίσης στις ανάγκες, τους προβληματισμούς, τα «θέλω» και τις δυνατότητες της ηλικίας τους.
10. Το παραμύθι πώς οφείλει να προσεγγίζει την πραγματικότητα, μέσω της φαντασίας;
Για το παραμύθι ένας τρόπος μόνο υπάρχει: η αλληγορία
11. Τα παραμύθια μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο;
Να τον αλλάξουν από μόνα τους, όχι. Οι μικροί όμως που τα διαβάζουν, όταν μεγαλώσουν, ίσως μπορέσουν ως ένα βαθμό. Κι αυτό γιατί στα παραμύθια δεν υπάρχει το αδύνατο ή το άπιαστο όνειρο, όλα είναι εφικτά. Αν λοιπόν ένα παιδί πιστέψει πως όλα μπορούν να γίνουν και η πεποίθηση αυτή το συνοδεύσει και στην ενήλικη ζωή του, τίποτα δε θα θεωρεί ακατόρθωτο, οπότε πιο εύκολα από άλλους θα υιοθετήσει την ιδέα ότι τα πράγματα επιδέχονται αλλαγής. Και πολλά τέτοια παιδιά, ενωμένα κάτω από το ίδιο πιστεύω, ποιος ξέρει, ίσως καταφέρουν κάτι.
12. Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησαν τρία νέα βιβλία μου («Εγώ κι εσύ μαζί», «Ο Μέγας Μελομακάρων», «Το κόκκινο γιλέκο») που εμπλουτίζουν τη σειρά των εκδόσεων Σαββάλας «Βιβλία που προάγουν τη συναισθηματική νοημοσύνη». Τώρα γράφω το δεύτερο μυθιστόρημά μου και θα συνεχίσω με τις ιστορίες που έχω κατά νου για την ολοκαίνουρια σειρά των ίδιων εκδόσεων που ονομάζεται «Βιβλία που προάγουν την κοινωνική νοημοσύνη». «Οι Καλοσυνόγατες και ο κακοπόντικας» είναι το βιβλίο που μόλις την εγκαινίασε.
13. Tι θα λέγατε στον κόσμο ότι αντιπροσωπεύει η παιδική λογοτεχνία;
Η παιδική λογοτεχνία στοχεύει στην ψυχαγωγία των παιδιών, στην ανάπτυξη της ικανότητάς τους να αντιλαμβάνονται την ομορφιά, στην ωρίμανσή τους ως προσωπικότητας, στην καλλιέργεια της δημιουργικής και κριτικής σκέψης τους, στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Έτσι εκτιμώ πως η παιδική λογοτεχνία αντιπροσωπεύει το μέλλον ενός καλύτερου κόσμου, αφού μέσα από τις σελίδες των βιβλίων έχει τη δύναμη να οδηγεί τους μικρούς αναγνώστες στο να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μέρος μονάχα του πλανήτη μας και όχι κυρίαρχός του, να τους μυεί επίσης στην υιοθέτηση όλων εκείνων των αξιών που διαμορφώνουν ήθος για αξιοπρεπή ζωή. Παρόλα αυτά θα ήθελα να επισημάνω πως η παιδική λογοτεχνία δεν είναι αποκομμένη από τη λογοτεχνία για μεγάλους, καθώς συχνά βρίσκονται σε σχέση αμοιβαιότητας, αφού κείμενα γραμμένα για παιδιά μπορούν να διασκευαστούν σε κείμενα για ενήλικες και το αντίστροφο φυσικά.
14. Ποιο από τα βιβλία σας που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα σας "δυσκόλεψε" περισσότερο;
Τις ιστορίες που απευθύνονται σε μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά τις έχω, πριν καν τις αρχίσω στον υπολογιστή, από την αρχή μέχρι το τέλος στο μυαλό μου. Έτσι δε θα έλεγα πως με δυσκολεύουν ιδιαίτερα. Στα μυθιστορήματα για ενήλικες όμως, όπου οι ήρωες είναι περισσότεροι και με διαφορετικό βίο και χαρακτήρα ο καθένας, υπάρχει ένας βαθμός δυσκολίας, όχι μεγάλος όμως, να ρέει το κείμενο μέσα από αυτές τις διαφορές και να συναρπάζει συγχρόνως τον αναγνώστη με τις αλήθειες του, τις ανατροπές και την προσεγμένη γλώσσα του. Γενικότερα θα έλεγα πως ένα αισθητικά δικαιωμένο κείμενο είναι για μένα το μεγάλο στοίχημα.
15. Τί θα λέγατε στους μικρούς αναγνώστες σας που περνούν δύσκολα λόγω της γενικότερης οικονομικής και μάλλον κοινωνικής κρίσης;
«Και αυτό θα περάσει». Ένα εμπόδιο είναι που θα το αφήσουμε πίσω μας και με τη γνώση που αποκτήσαμε όλα αυτά τα χρόνια θα βρούμε τη δύναμη να πάμε παρακάτω. Έτσι άλλωστε δε γίνεται και στα παραμύθια; Αντιμετωπίζουν εμπόδια οι ήρωες μέχρι να πουν τελικά το «Και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα».
16. Τί πιστεύετε για την εξέλιξη της τεχνολογίας (ebooks) και πόσο σας επηρεάζει;
Οι περισσότεροι από εμάς της παλιάς γενιάς δύσκολα θα μυηθούμε στη χρήση των ebooks. Έχουμε συνηθίσει να πηγαίνουμε στα βιβλιοπωλεία, να νιώθουμε το βάρος του βιβλίου στα χέρια μας όταν διαβάζουμε, την υφή των σελίδων του, το άρωμά του. Έχουμε συνηθίσει να υπογραμμίζουμε και να κρατάμε σημειώσεις. Ένα βιβλίο είναι ζωντανός οργανισμός, μυρίζει ξύλο, πώς μπορεί να το αντικαταστήσει οτιδήποτε άλλο; Για τις νέες γενιές είναι διαφορετικά τα πράγματα, νομίζω όμως πως το βιβλίο στην κλασική του μορφή θα έχει πάντα φίλους καρδιακούς.
17. Τί είναι αυτό που χάνουμε μεγαλώνοντας και η απώλεια του μας στερεί κάτι από τη ζωή;
Χάνουμε τη φαντασία και κατ’ επέκταση μειονεκτούμε στην ευελιξία, την προσαρμοστικότητα και τις δημιουργικές λύσεις.
18. Τί είναι το πιο σημαντικό που σας έχουν μάθει τα παραμύθια;
Πως «Όλα είναι δυνατά».
19. Ποιο ήταν το αγαπημένο σας παιχνίδι;
Τότε τα περισσότερα ήταν ομαδικά παιχνίδια που τα παίζαμε στην αλάνα της γειτονιάς οχτώ μήνες τον χρόνο. Τα «Τζαμί», «Μήλα», «Πινακωτή», «Βασιλιά-Βασιλιά» κι ένα σωρό άλλα μας κρατούσαν πολλές ώρες της σχόλης στους δρόμους. Τους χειμώνες όμως που μαζευόμασταν στα σπίτια, πολύ μου άρεσε το επιτραπέζιο «φιδάκι».
20. Ποια ανάγκη σας έκανε να αρχίσετε να γράφετε παραμύθια;
Πως είχα να πω κάτι και αυτό το «κάτι» ήθελα να το μοιραστώ.
21. Πώς μπορεί κάποιος να πιστέψει σήμερα στα παραμύθια, όταν όλα τον σπρώχνουν σ’ έναν ωμό ρεαλισμό; Όλοι μιλούν πια γι’ αυτόν το ρεαλισμό;
Το κάθε παραμύθι κρύβει μια τουλάχιστον αλήθεια. Αν εκπαιδευτεί κανείς στο να την ανιχνεύει, μπορεί να αντιμετωπίσει δημιουργικά και με χίλιους τρόπους τον ωμό ρεαλισμό που αναφέρατε.
22. Γιατί τα παραμύθια πρέπει να έχουν πάντα ευτυχισμένο τέλος ή, έστω, ν’ αφήνουν ένα αίσθημα λύτρωσης;
Επειδή «η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία». Άλλωστε τα παραμύθια απευθύνονται σε μικρά παιδιά και ο σεβασμός απέναντι στην τρυφερή τους ηλικία επιβάλλει να εμπνέει το τέλος τους αισιοδοξία.
23. Αν η ελληνική κρίση ήταν παραμύθι, τι τίτλο θα είχε και πώς θα εξελισσόταν;
«Ο δράκος που έτρωγε όνειρα», όμως τα όνειρα θα επιβίωναν με κάποιο τρόπο και στο τέλος θα πραγματοποιούνταν. Γιατί παραμύθι είναι. Γίνεται να μην έχει καλό τέλος;
Συμπληρώστε τα παρακάτω...
Αταξίες: Δημιουργούν αναμνήσεις
Βαλίτσα: Όνειρα σε χειραποσκευή
Γεννήθηκα: Και οφείλω να αφήσω θετικό αποτύπωμα «φεύγοντας»
Δράκος: Τον πολεμάω πάντα μέσα μου
Ελπίδα: Φροντίζω να κάνει πάντοτε παρέα με τη δράση
Ζαχαρωτά: Νεανικές αμαρτίες
Ήρωες: Μπορείς να τους βρεις στη διπλανή πόρτα
Θεός: Η πίστη σε κάνει υπεράνθρωπο
Ιστορία: Ανεβαίνουμε στους ώμους των πατέρων μας για να δούμε καλύτερα το μέλλον.
Καθημερινότητα: Φροντίζω να την κάνω ενδιαφέρουσα
Λάθη: Απαραίτητα για την εξέλιξη και της ζωής το παρακάτω
Μπαούλο: Αναμνήσεις
Ξαφνιάζομαι: Μου αρέσουν οι εκπλήξεις
Παιχνίδια: Στο σοκάκι του πατρικού μου μέχρι να ακούσουμε το βράδυ τη φωνή της μάνας
Ρομπότ: Παγερό και απόκοσμο
Σκοτάδι: Κάποιες φορές το επιζητώ
Ύπνος: Δεν είμαστε και πολύ φίλοι
Φόβοι: Δεν έχω πολλούς, αλλά αντιμετωπίζω όσους επιμένουν
Χαρτοπόλεμος: Κάποιες Αποκριές στο πατρινό καρναβάλι
Ώρα να…: Εξαρτάται από την ώρα. Άλλοτε είναι για δουλειά, άλλοτε για ταξίδια, άλλοτε για ξεκούραση και ενδοσκόπηση, κάποτε και για τεμπελιά.
Σχολείο: Ως μαθήτρια και ως δασκάλα έχω από αυτό μοναδικά βιώματα
Παιδιά: Άγγελοι επί της γης
Παραμύθι: Φαντασία, όλα είναι δυνατά, στο τέλος το καλό θα νικήσει
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου